BİR ROKETİ VURMANIN BEDELİ 50 BİN DOLAR: DEMİR KUBBE GERÇEKTEN KORUYOR MU?
MODERN SAVAŞIN KALKANI: DEMİR KUBBE
Demir Kubbe (Iron Dome), kısa menzilli roket, füze ve havan saldırılarına karşı geliştirilmiş bir hava savunma sistemidir. 2011 yılında İsrail tarafından aktif olarak kullanılmaya başlanmıştır. Sistem, radarlarla gelen tehditleri algılar, analiz eder ve otomatik olarak önleme füzesi fırlatarak imha eder.
İsrail'in özellikle Gazze'den gelen kısa menzilli roket saldırılarına karşı bu sistemi yoğun şekilde kullandığı bilinmektedir. Sistemin en büyük avantajı, anında tepki verme ve sivil yerleşim bölgelerine gelen roketleri durdurma kapasitesidir.
TEKNOLOJİ NASIL ÇALIŞIYOR?
Demir Kubbe, üç temel bileşenden oluşur:
Tespit Radarı: Tehditleri algılar
Komuta-Kontrol Ünitesi: Hedefin tehlike derecesini değerlendirir
İmha Füzesi: Tehdit oluşturabilecek roketi havada vurur
Bu yapı sayesinde sistem, sadece yerleşim bölgelerine isabet etme ihtimali olan füzeleri hedef alır; diğerlerini takip eder ama müdahale etmez. Böylece maliyet etkinliği de sağlanmış olur.
HANGİ ÜLKELERDE VAR?
Demir Kubbe şu anda resmi olarak yalnızca İsrail’in kullanımındadır. Ancak ABD, sistemi hem satın almış hem de teknoloji transferi yaparak test aşamasında kendi savunma altyapısına dahil etmeyi planlamaktadır.
Ayrıca Güney Kore, Hindistan ve Azerbaycan gibi ülkeler de benzer hava savunma sistemlerine ilgi göstermektedir. Ancak Demir Kubbe kadar mobil, etkili ve kısa sürede tepki verebilen sistemler hâlâ sınırlı sayıdadır.
“DEMİR KUBBEYİ AŞMAK” NE DEMEK?
Son yıllarda çatışma bölgelerinde sıkça duyulan “Demir Kubbe’yi aşmak” ifadesi, sistemin kapasitesini zorlayacak şekilde çok sayıda roketin eş zamanlı atılması anlamına gelir. Çünkü Demir Kubbe aynı anda sınırlı sayıda roketi hedef alabilir.
Bu yüzden bazı gruplar yüzlerce roketi kısa sürede ateşleyerek sistemi doyurmaya ve bazı füzelerin sızmasına çalışmaktadır. Bu taktik kimi zaman başarı sağlasa da, sistemin genel başarı oranı %85 ile %90 arasında seyretmektedir.
ELEŞTİRİLER VE TARTIŞMALAR
Demir Kubbe, etkileyici bir savunma sistemi olarak övülse de, bazı uzmanlar bu sistemin psikolojik bir rahatlama hissi yaratarak asıl çözümlerin ertelenmesine neden olduğunu ileri sürmektedir. Ayrıca maliyeti oldukça yüksektir; bir füzenin ortalama maliyeti 40-50 bin doları bulabilmektedir.
SONUÇ: GÜVENLİK Mİ, YARIŞ MI?
Demir Kubbe, teknolojik gelişmenin güvenlik alanına yansıyan çarpıcı örneklerinden biridir. Ancak bu sistemin varlığı, çatışmaların çözümü anlamına gelmiyor. Aksine, daha sofistike saldırı ve savunma yöntemlerinin yarışını tetikliyor.
Bu sistemin gelecekte başka ülkelere de ihraç edilip edilmeyeceği ve yeni nesil tehditlere karşı ne kadar dayanıklı kalacağı merak konusu olmaya devam ediyor.