Bir Mesleğin Sessiz Vedası

Ayakkabı tamirciliği, yıllarca dar gelirli kesimin en büyük kurtarıcısıydı.

Topuk kırılırdı, yaptırılırdı.

Taban delinir, yama yapılırdı.
Ama artık bu işler yapılmıyor, çünkü tüketim alışkanlıkları kökten değişti.

Piyasada 150-200 TL’ye alınabilen ayakkabılar var. Taban değişimi ise ortalama 250 TL.
Bu nedenle insanlar tamir ettirmek yerine yenisini alıyor.

Usta-çırak ilişkisi yok denecek kadar azaldı. Gençler, atölye yerine masa başı işler istiyor.

Online alışverişin yaygınlaşması, hızlı iade politikaları derken artık “bozulursa gönder, yenisi gelsin” dönemi yaşanıyor.

Tamir edilmiş ayakkabılar, "yeni gibi görünmüyor" düşüncesiyle tercih edilmiyor. Görsellik, kullanımın önüne geçiyor.

“Eskiden sırada beklenirdi. Şimdi günde 2 kişi zor gelir.”
– 42 yıllık ayakkabı ustası, Konak, İzmir

“Çırak yetiştirecek genç yok. Hepsi kuryeliğe gidiyor, masa başı hayali kuruyor.”
– Ankara’da 35 yıllık ayakkabı tamircisi

Ayakkabı tamirciliği sadece bir nostalji değil; aynı zamanda sürdürülebilir tüketimin bir parçasıydı.

Onarmak, çöpü azaltır

Kullanıma devam etmek, karbon ayak izini düşürür

Zanaat desteklenirse, yerel ekonomi güçlenir

Ayakkabı tamirciliği ucuza tüketim kültürü yüzünden azalıyor.

Genç kuşak bu mesleğe ilgi göstermiyor.

Seri üretim tamiri gereksiz hale getiriyor.

Zanaatkârlığın yerini makineleşme aldı.

Tamirat kültürü, sürdürülebilirlik için yeniden değer kazanmalı.