– Sabina Hanım, panik atak nedir? Tanım olarak neyi kapsar?

Öncelikle şunu vurgulamak gerekir: Panik atak bir hastalık ya da teşhis değil, bir belirtidir. Genellikle "panik bozukluk" adı verilen bir ruhsal durumun ana belirtisidir.

Ancak sadece onunla sınırlı değildir. Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), anksiyete bozuklukları, fobiler ve depresyon gibi durumlarda da panik ataklar ortaya çıkabilir.

– Panik atak yaşayan biri ne gibi belirtiler hisseder?

Panik atak genellikle aniden başlar ve kişi birdenbire şu belirtileri yoğun şekilde yaşayabilir:

Kalp çarpıntısında artış

Nefes darlığı, boğulma hissi

Terleme, titreme

Baş dönmesi, bayılacakmış gibi olma

“Ölüyorum” ya da “aklımı kaybediyorum” hissi

Çevreden ve bedenden kopma (depersonalizasyon, derealizasyon)

Bu belirtiler kişiye çok gerçek ve korkutucu gelir. Ancak çoğu durumda fizyolojik bir tehlike oluşturmaz. Aslında bu, beynin alarm sisteminin aşırı aktif hale gelmesidir.

– Peki panik atak neden ortaya çıkar?

Bu sorunun net bir cevabı olmayabilir çünkü panik atak farklı nedenlerle tetiklenebilir. En sık karşılaştığımız sebepler şunlardır:

Uzun süreli stres ve psikolojik baskı

Geçmişte yaşanan travmatik olaylar

Genetik yatkınlık

Uyku eksikliği, kafein tüketimi

Hassas sinir sistemi, hormonal değişiklikler

Bazı kişilerde ise hiçbir belirgin sebep olmaksızın da ortaya çıkabiliyor.

– Ne zaman bir uzmana başvurmak gerekir?

Eğer bu tür ataklar:

Tekrarlıyorsa,

Günlük yaşamı etkiliyorsa,

Kişi sürekli “ya tekrar olursa” korkusuyla yaşıyorsa, artık bu bir panik bozukluk halini almış olabilir.

Bu durumda bir psikiyatrist ya da klinik psikolog ile görüşmek gerekir. Tanı yalnızca bir uzman tarafından konulabilir ve iyi haber şu ki: Tedavi edilebilir bir durumdur.

– Kişi panik atak geçirdiğini fark ettiğinde ne yapmalı?

Bu tür bir durumda atılabilecek bazı basit ama etkili adımlar vardır:

Öncelikle bu halin geçici olduğunu kendinize hatırlatın.

Derin ve yavaş nefes alın.

Dikkatinizi nefesinize, çevrenizdeki seslere ya da objelere yönlendirin.

Zaman kaybetmeden bir ruh sağlığı uzmanından yardım alın.

Özellikle bilişsel davranışçı terapi (CBT) panik atakların kontrol altına alınmasında oldukça etkili bir yöntemdir. Bazı durumlarda ilaç tedavisi de eşlik edebilir.

– Son olarak panik atak yaşayan bireylere ne söylemek istersiniz?

Panik atak bir zayıflık değil, bedenin “yardım et!” şeklindeki güçlü bir sinyalidir.

Bu sinyali bastırmak değil, anlamak ve çözüm üretmek gerekir. Yardım almak bir güç göstergesidir.

Panik bozukluk, doğru yaklaşımla ve profesyonel destekle tamamen kontrol altına alınabilir.