YAPAY ZEKA VE MİKROPLARLA KANSERİ ERKEN TESPİT EDEBİLECEĞİZ

Yeditepe Üniversitesi'nin de katkı sunduğu ve Nature Medicine’da yayımlanan uluslararası çalışmada, bağırsak mikrobiyomundaki bakterilerin yapay zeka ile analiz edilmesi sayesinde kalın bağırsak kanserinin yalnızca dışkı örneğiyle %85 doğrulukla tespit edilebildiği açıklandı.

KALIN BAĞIRSAK KANSERİNDE DEVRİM: DIŞKIDAN TANI, YAPAY ZEKA İLE GELİYOR Kolorektal kanser, tüm dünyada ve Türkiye’de en ölümcül kanser türlerinden biri olarak öne çıkıyor. Ancak bu hastalık çoğu zaman ileri evrelere ulaşana kadar hiçbir belirti vermediğinden, erken teşhis hayati önem taşıyor. Mevcut tarama yöntemlerinin zorluklarına alternatif olarak Yeditepe Üniversitesi’nden bilim insanlarının katkı sunduğu uluslararası bir araştırma, çığır açıcı bir çözüm sundu: Bağırsak mikrobiyomu analiz edilerek sadece bir dışkı örneğiyle erken teşhis mümkün. YAPAY ZEKA VE MAKİNE ÖĞRENMESİYLE %85 DOĞRULUK Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyeleri Doç. Dr. Bilge Güvenç Tuna, Prof. Dr. Soner Doğan ve doktora öğrencisi Nazım Arda Keleş’in de aralarında bulunduğu ekip, bağırsak bakterilerini yapay zeka destekli makine öğrenmesi teknikleriyle analiz etti. Sonuçlar çarpıcı: Dışkı örneğiyle kalın bağırsak kanseri %85 doğruluk oranıyla tespit edilebiliyor. Bu sayede kolonoskopi gibi zorlayıcı yöntemlere gerek kalmadan toplumun geniş kesimlerinde erken tanı mümkün hale geliyor. 3.741 KİŞİLİK DEV VERİ HAVUZU ANALİZ EDİLDİ Çalışmada, 10 farklı ülkeden kolorektal kanser hastaları, kanser öncesi lezyon taşıyıcılar ve sağlıklı bireylerden oluşan 3.741 kişinin mikrobiyom verileri analiz edildi. Araştırma sayesinde: 19 yeni bakteri türü keşfedildi, Bazı bakterilerin yalnızca ileri evre hastalarda bulunduğu gözlemlendi, Tümörün yerleşimi ile bakterilerin ilişkisi ortaya kondu, Fusobacterium nucleatum alt türlerinin kanserle doğrudan ilişkisi saptandı. MİKROBİYOTA BAZLI TESTLER YAYGINLAŞABİLİR Bu araştırma, yalnızca teşhis açısından değil, kişiye özel tedavilerin geliştirilmesi açısından da büyük önem taşıyor. Doç. Dr. Tuna, bu çalışmanın mikrobiyom bazlı testlerin geliştirilmesi ve toplum genelinde yaygınlaştırılması yolunda ilk adım olduğunu vurguluyor. TÜRKİYE’DEN NATURE MEDICINE’A 21. MAKALE Dünyanın en prestijli tıp dergilerinden biri olan Nature Medicine (etki faktörü 59.2), Türkiye adresli bugüne kadarki sadece 21 yayına yer verdi. Bu makale, bu prestijli listede 21. sırada yerini aldı ve bilim dünyasında yankı uyandırdı. Araştırmanın Harvard Üniversitesi, IEO Milano ve mikrobiyom biliminde öncü Prof. Nicola Segata gibi isimlerin katılımıyla yürütülmesi, çalışmanın uluslararası değerini daha da artırdı.  BİLİM, SAĞLIK VE TOPLUM İÇİN UMUT Bağırsaklarımızda yaşayan görünmez bakteriler, artık kanser gibi ölümcül hastalıkların teşhisinde anahtar rol oynuyor. Yapay zeka ve mikrobiyomun birleşimiyle geliştirilen bu yeni yöntem, yalnızca Türkiye değil, dünya çapında erken teşhis konusunda devrim yaratabilir.